Уран бүтээлчид

Нанжидын Сэнгэдорж
дуу, хөөмий, товшуур, цуур
Баатарын Одсүрэн
дуу, хөөмий, товшуур
Дашдоржийн Цэрэндаваа
дуу, хөөмий, товшуур, экэл
Нэргүйн Ганзориг
дуу, хөөмий, товшуур, морин хуур

Монголоор “Дөрвөн бэрх” гэж шагайгаар мэргэлэх тоглоомын нэр, түүний нэгэн төрлийн буултыг хэлдэг ба ховор тохиодог энэ буулт нь аз, сайн сайхан ирээдүйг зөгнөдөг. Харин хөөмийн тухай “Дөрвөн Бэрх” уран бүтээлийн төсөл нь дөрвөн хүн нийгмийн дэвшил рүү урагшлан тэмүүлж байгааг билэгдмүй.

Дөрвөн бэрхээр овоглосон энэхүү уран бүтээлийн төсөл нь тус тусдаа уран бүтээлээ туурвидаг Монголын хамгийн алдар цуутай ахмад хөөмийчдийг нэгтгэн, хөөмийгээр дагнасан тоглолт бэлтгэснээрээ дөрвөн бэрхийн буулт мэт ховор бөгөөд нандин боломжийг хөөмийчдэд төдийгүй үзэгчдэд бий болгосон юм.

Concert intégral au Musée du quai Branly (12/01/2013)
Avec l’aimable autorisation du musée du quai Branly

Уламжлал, шинэчлэлийн зааг дахь хөөмийн ертөнцийг яруу тансгаар илтгэх уг тоглолт нь өгүүлэхүйн эрхтэний шүтэлцээт урлагийн онцгой нэгэн төрөл, нэн ялангуяа хоолойн өнгө, тембрийн урлаг болох хөөмийн олон талыг танин мэдэх гайхалтай боломж юм. Магтаал, уртын дуу хийгээд богино дууны үлэмж баялаг урын санг товшуур, морин хуур, цуурын хөгөөр илэрхийлэх Дөрвөн Бэрх чуулга нь хөөмийч, МУГЖ Н.Сэнгэдорж, СУИС-ын багш, СТА, нэрт хөөмийч Б.Одсүрэн, алдарт хөөмийч, МУУГЗ Д.Цэрэндаваа, Алтай Хангай хамтлагийн гарамгай хөөмийч Н.Ганзориг нараас бүрэлдэх бөгөөд тэд хөөмийн дотоод уламжлалаараа дамжуулан Барууны үзэгчдийг Монголд аялуулж ирсэн билээ.

Уран бүтээлийн нээлт: 2007.04.07-08, Улаанбаатар, Уран зургийн галерей

Зохион байгуулагч, продюсер: Нүүдэлчин Зам Холбоо
Уран сайхны удирдлага: Жоанни Кюртэ, Цэнд-Очирын Отгонбаатар
Тайзны гэрэлтүүлгийн уран бүтээл: Жаки Жарри (2009)

Лө Мон хотын Ла Фундри театрын дэмжлэгтэйгээр бүтээв.


Уран бүтээл түгсэн газрууд:
Амфи-Опера (Лион хотын Дуурийн театр), Клод Лэви-Строссын нэрэмжит театр (Кэй Бронли музей), Лилль хотын Дуурийн театр, Нийс хотын Азийн урлагийн музей, Рэннэ хотын Ги Ропарц тайз, Рээв дэл Аборижэн фестиваль, Энд тэндхийн хөгжим фестиваль, Лө Мон хотын Лэ Сулниер тайз, Рэннэ хотын Ла Пениш театр…

Төслийн товч түүх

Монгол хөөмийгээр мэргэшиж, угсаатны хөгжим судлалаар Докторын зэрэг хамгаалсан Франц судлаач Жоанни Кюртэ 2004 оноос хойш Монголд хөөмий, хөөмийчдийн судалгаа хийсэн юм. Хөөмийнд үнэн сэтгэлээсээ дурлах болсон тэрээр менежер Отгонбаатарын хамт 2007 онд урьд хожид хийгдэж байгаагүй хөөмийн нэгэн тоглолтыг Улаанбаатарт зохион байгуулсан нь 2007 оны 4 дүгээр сарын 7, 8-нд Монголын Уран Зургийн галлерейд мэндэлсэн Дөрвөн Бэрх төсөл билээ. Нүүдэлчин Зам Холбооноос зохион байгуулсан энэ төсөл нь Монгол-Францын төв, Глобал Дизайн компани, Чандмань сумын ЗДТГ, Ховд аймгийн ЗДТГ болон Ховд аймгийн Хөгжимт драмын театрын тусламжтайгаар биелэлээ олсон юм. Ихээхэн амжилт дагуулсан энэ тоглолтын дараа Францад 2009 оны хавар, зун хоёр удаагийн аялан тоглолт зохион байгуулагдсан ба Лө Мон хотын Ла Фундри театрт байрлан, гэрэлтүүлэгч Ж.Жарри тоглолтод зориулан тусгай гэрэлтүүлгэн уран бүтээл бэлтгэн толилуулж байв.

Францад болсон аялан тоглолтын дараа хөөмийчид ахин хамтарч ажиллах өндөр хүсэл эрмэлзэлтэй байгаагаа илэрхийлсэний дагуу Нүүдэлчин Зам Холбоо Дөрвөн Бэрх аялан тоглолтыг 2013 онд дахин зохион байгуулав. Энэ тоглолт нь Нидерландын Пан Рекордс лэйбэлээс Этник Сэрис цувралынхаа хүрээнд 2010 оны 2-р сард гаргасан Дөрвөн Бэрх CD цомгийг танилцуулснаараа онцлогтой.

Дашрамд дурдахад, Монгол-Францын хооронд хийгдсэн уран бүтээлийн аялалууд, угсаатны хөгжим судлаач-шавь, Монгол хөөмийн багш нарын хоорондын хувь хүний харилцаа болон Дөрвөн Бэрх төсөл хэрхэн бий болж байгаа тухай Францын кино найруулагч Жон-Франсуа Кастэлл 2010 онд “Хөөмийн эзэд” баримтат киног бүтээсэн билээ.

Уран бүтээлчдийн намтар


Текст : Жоанни Кюртэ